Kafein kahve çekirdeğinden nasıl ayrıştırılır?
Kafeini ilk kez 19. yüzyılda Alman kimyacı Friedlien Ferdiand Runge keşfetti. Runge, itüzümü olarak bilinen yabani meyvedeki bir maddenin sindirilmesi halinde göz kaslarını genişlettiğini bulmuştu.
Onun bu çalışmasından haberdar olan ünlü Alman şair Goethe aynı zamanda bilimle de ilgilendiği için Runge ile irtibata geçerek kendisine hediye verilen kahve çekirdeklerini incelemesini istemişti. Böylece modern dünyada en fazla tüketilen uyarıcı olarak kafein keşfedildi.
Kafein sadece kahvede değil, çay ve çikolatada da bulunur. Uyarıcı ve iştah kesici özelliğe sahiptir. Bu nedenle öğrenciler ve uyanık kalmak isteyenler daha çok kahve tüketir.
Ama kafeinin anksiyete (endişe), uykusuzluk, ishal, aşırı terleme, hızlı nabız ve kas titremesi gibi olumsuz etkilerinin de olabileceği biliniyor. (Kaynak: BBC)
Yukarıdaki kaynakta da belirtildiği üzere fazla miktarda kahve tüketimi ve son yıllarda yaygınlaşan kafein içeren diğer besinleri tüketmek, vücudun çeşitli hastalıklara yakalanma riskini artırdığı bilinmektedir. Bu sebeple sıklıkla kahve tüketen birçok kişi kafeini alınmış kahve çekirdeği tüketmeyi tercih etmektedir. Peki, kahve çekirdeği kafeinden nasıl ayrıştırılır, kafeinsiz kahve nedir? İşte detaylar…
Kafeinsiz kahve nasıl elde edilir?
Swiss Water İşlemi (İsviçre Su İşlemi) kafeini kahve çekirdeğinden organik olarak ayrıştırma yöntemidir. Bu yöntem diğer yöntemlerden farklı olarak hiçbir kimyasal kullanılmadan, sadece su ve karbon filtresi ile gerçekleştirilir.
Amaçlanan şey leziz bileşenlerini ve aromasını yok etmeden, sadece kafeini kahve çekirdeklerinden ayrıştırmaktır. Bunun için bir parti yeşil kahve çekirdeği önce sıcak suda bekletilerek içlerindeki kafein dahil bileşenlerinin suya çıkması sağlanır. Kullanılan bu ilk parti çekirdek çıkarılıp atılır, çünkü kafeinin yanında lezzet veren diğer bileşenler de suya geçmiş ve kaybolmuştur. Elde kalan bu su ise, kahve çekirdeklerindeki kafein dahil suda eriyen bütün bileşenleri içermektedir. Sudaki bu maddelere GCE (green coffee extract), yani yeşil kahve hulasası denir.
Bu işlemin ardından, kafeinin yanı sıra diğer bileşenleri de içeren bu su karbon filtresinden geçirilir. Karbon filtreleri GCE'deki yalnızca kafeini emer, ama diğer maddeler suda kalır.
Daha sonra, bu şekilde kafeinden arındırılmış olan su, kafeinden arındırılacak yeni bir parti yeşil kahve çekirdeği ile yeniden işleme girer. Bu sefer, suda eksik olan sadece kafein olduğu için, kahve çekirdeklerindeki kafein suya geçerken, diğer lezzet verici bileşenler kahve çekirdeklerinde kalmaya devam eder.
Bu yöntemle, başka hiçbir çözücü madde kullanılmadan, kafeininden sadece su ve karbon filtreleri aracılığıyla organik bir biçimde arındırılmış ve tüm aromasını koruyan kahve çekirdekleri elde edilmiş olur. (Kaynak: Kurukahveci Mehmet Efendi)
Ancak kafeinden arındırma işleminden geçirilen kahve bile az da olsa bir miktar kafein içermeye devam eder. Bu yüzden herhangi bir nedenle kafein almak istemediğiniz bir anda kafeinsiz kahve yerine başka bir içecek içmek belki daha doğru olur.